Theo báo cáo của Bloomberg NEF, các startup công nghệ khí hậu đã huy động được 51 tỷ USD vốn đầu tư và vốn cổ phần tư nhân thông qua hơn một nghìn giao dịch. Lĩnh vực công nghệ khí hậu cho đến nay đã thoát khỏi xu hướng giảm vốn đầu tư mạo hiểm kể từ sau đại dịch – nguồn tài trợ cho công nghệ khí hậu tăng 4% vào năm 2022 so với năm 2021. Tuy nhiên, lãi suất cao tiếp tục tác động đến tâm lý thị trường và chi phí tăng cao buộc nhiều dự án phải dừng hoạt động
Từ góc độ giao dịch, Cơ sở dữ liệu đầu tư VC/PE công nghệ khí hậu của BNEF cho thấy số lượng giao dịch hoàn thành vào năm 2023 giảm 15% so với năm 2022. Trong cùng khung thời gian, Pitchbook báo cáo số lượng giao dịch trên thị trường toàn cầu giảm 27%. Theo Pitchbook, thị trường toàn cầu có 34% nhà đầu tư hạn chế giao dịch vào năm 2023. Ngược lại, trong lĩnh vực công nghệ khí hậu, BNEF đã theo dõi mức tăng trưởng 26% về số lượng nhà đầu tư đang hoạt động – những người tham gia vào hai giao dịch trở lên.
Bất chấp con số ấn tượng này, vẫn có lý do khiến các nhà đầu tư công nghệ khí hậu phải lo ngại. Thị trường công khai (Public Markets) – con đường rút lui của nhiều công ty khởi nghiệp – chứng kiến sự sụt giảm hoạt động lớn hơn nhiều. Nguồn tài trợ cho đợt phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng giảm 65% do nhiều công ty khởi nghiệp tăng vốn chủ sở hữu ở giai đoạn tăng trưởng để tránh bị định giá thấp trên thị trường công khai.
Các nhà sản xuất pin North Volt và Envision AESC, cũng như nhà cung cấp dịch vụ năng lượng Redaptive, đã huy động được số vốn lớn từ các nhà đầu tư VC/PE với dự đoán về khả năng niêm yết công khai trong tương lai. Nếu lãi suất tiếp tục duy trì ở mức cao trong thời gian dài hơn, các nhà đầu tư có thể gặp khó khăn trong việc thoát khỏi danh mục đầu tư của mình và thu lại lợi nhuận.
Hoa Kỳ là thị trường startup công nghệ khí hậu được tài trợ nhiều nhất
Hoa Kỳ tiếp tục là thị trường lớn nhất về công nghệ khí hậu vào năm 2023, đánh dấu một năm kể từ khi Đạo luật Giảm lạm phát IRA của Biden được thông qua. Tổng cộng 14,6 tỷ USD đã được phân bổ cho các công ty khởi nghiệp trong khu vực – nhiều hơn gần 3 tỷ USD so với thị trường lớn thứ hai là Trung Quốc. Khoảng 300 thương vụ đã được các công ty công nghệ sạch của Mỹ hoàn thành, nhiều hơn gấp đôi so với thị trường Trung Quốc.
Ở Trung Quốc, hoạt động sản xuất thiết bị năng lượng sạch và xe điện đang diễn ra mạnh mẽ. Số tiền huy động 11,7 tỷ USD thấp hơn 23% so với năm 2022, có thể do tình trạng dư cung năng lực sản xuất công nghệ sạch trong khu vực. Sự dư thừa công suất này xảy ra vào đúng thời điểm Mỹ và EU đang hướng tới việc củng cố chuỗi cung ứng năng lượng sạch của họ.
Các startup có trụ sở tại EU đã huy động được 10,8 tỷ USD trên tất cả các lĩnh vực, đứng ở vị trí thứ ba khu vực. Thụy Điển và Đức dẫn đầu, chiếm hơn một nửa tổng kinh phí. Thụy Điển là quê hương của nhà sản xuất thép carbon thấp H2 Green Steel và nhà sản xuất pin NorthVolt, cả hai đã cùng nhau huy động được 3,6 tỷ USD qua ba thương vụ. Vào tháng 1 năm 2024, EU đã phê duyệt khoản viện trợ gần 1 tỷ USD của Đức cho Northvolt, nêu bật mong muốn của các chính phủ châu Âu trong việc phát triển cơ sở sản xuất công nghệ sạch mạnh mẽ hơn trên đất liền.
Giao thông vận tải low-carbon luôn được tài trợ cao hơn so với lượng khí thải toàn cầu
Ngành giao thông vận tải chiếm 17% lượng khí thải toàn cầu vào năm 2020 dựa trên dữ liệu từ Viện Tài nguyên Thế giới. Tuy nhiên, các công ty khởi nghiệp về giao thông phát thải carbon thấp đã thu về tới 27% nguồn tài trợ VC/PE công nghệ khí hậu vào năm 2023.
Trong khi đó, ngành công nghiệp low-carbon, các tòa nhà và công ty nông nghiệp liên tục bị thiếu vốn so với mức ảnh hưởng vào lượng khí thải. Nguồn tài trợ cho các lĩnh vực này cần tăng gấp đôi để phù hợp với lượng khí thải. Nông nghiệp chỉ nhận được 1/4 số tiền tài trợ cần thiết trong năm qua, sau hai năm sụt giảm. Các tòa nhà low-carbon đã nhận được 4% tài trợ vào năm 2023 mặc dù tạo ra 6% lượng khí thải, tăng từ mức 2% tài trợ vào năm 2021. Việc đăng ký dưới mức trong các lĩnh vực này có thể là do thiếu các giải pháp carbon thấp có tính cạnh tranh kinh tế.